Zainicjowanie postępowania cywilnego, tj. złożenie pozwu bądź wniosku celem uzyskania ochrony prawnej, wiąże się – co do zasady – z koniecznością poniesienia kosztów danego postępowania.
Wysokość kosztów sądowych
Wysokość kosztów sądowych (tj. opłat i wydatków) w poszczególnych sprawach określa ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U z 2024 r. poz. 959). Koszty sądowe stanowią jedynie część kosztów postępowania cywilnego, na które składa się również m.in. wynagrodzenie pełnomocnika.
Zgodnie z art. 3 ust. 2 przywołanej ustawy, opłacie podlegają w szczególności pozew i pozew wzajemny oraz wniosek o wszczęcie postępowania nieprocesowego. Wydatki zaś, jak stanowi art. 5 ust. 1 ww. ustawy, obejmują m.in. koszty podróży strony zwolnionej od kosztów sądowych związane z nakazanym przez sąd jej osobistym stawiennictwem; zwrot kosztów podróży i noclegu oraz utraconych zarobków lub dochodów świadków; wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów ustanowionych dla strony w danej sprawie; zryczałtowane koszty przeprowadzenia dowodu z opinii opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów.
W myśl art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – w sprawach o prawa majątkowe pobiera się od pisma opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej:
1) do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;
2) ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;
3) ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;
4) ponad 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;
5) ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;
6) ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;
7) ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych.
W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych (ust. 2). Przykładowo więc pozew o zapłatę kwoty 9.000 zł będzie podlegał opłacie sądowej w wysokości 500 zł, a pozew o zapłatę 30.000 zł – opłacie sądowej w wysokości 1.500 zł.
Koszty związane z postępowaniem sądowym
Do kosztów postępowania cywilnego, oprócz kosztów sądowych zalicza się także koszty związane z tym postępowaniem. Należą do nich przede wszystkim wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika oraz wydatki związane z przeprowadzeniem dowodów (np. wydania opinii przez biegłego, czy zwrotu kosztów przysługujących świadkom).
Wynagrodzenie radcy prawnego lub adwokata ustalane jest indywidualnie i zależy m.in. od rodzaju i stopnia skomplikowania sprawy, doświadczenia danego pełnomocnika, jego specjalizacji itp.
Koszty postępowania w poszczególnych sprawach
Sprawy o rozwód lub separację
Do kosztów postępowania w sprawach o rozwód lub separację należą:
– opłata sądowa od pozwu – 600 zł (przy czym połowę tej kwoty, tj. 300 zł Sąd zwraca w razie orzeczenia rozwodu lub separacji na zgodny wniosek stron bez orzekania o winie – po uprawomocnieniu się wyroku),
– wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego – jeżeli strona będzie przez niego reprezentowana (wynagrodzenie pełnomocnika profesjonalnego wynosi przeważnie od 2.500 zł do 8000 zł, przy czym reprezentacja przez profesjonalnego pełnomocnika nie jest obowiązkowa),
– opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł),
– koszt opinii Opiniodawczego Zespołu Sądowych Specjalistów – od 500 zł do 2000 zł,
– koszt przeprowadzenia wywiadu środowiskowego przez kuratora – 80 zł,
– koszt mediacji rozwodowej – od 150 zł,
– opłata od wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku rozwodowego – 100 zł,
– opłata od wniosku o wydanie odpisu prawomocnego wyroku – 20 zł.
Sprawy o zasiedzenie
Do kosztów postępowania w sprawach o zasiedzenie należą:
– opłata sądowa od wniosku o zasiedzenie własności nieruchomości – 2.000 zł,
– opłata sądowa od wniosku o zasiedzenie służebności gruntowej – 200 zł,
– opłata sądowa od wniosku o zasiedzenie własności rzeczy ruchomej – 100 zł,
– wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego – jeżeli strona będzie przez niego reprezentowana (wynagrodzenie pełnomocnika profesjonalnego wynosi przeważnie od 3.000 zł do 10.000 zł, przy czym reprezentacja przez profesjonalnego pełnomocnika nie jest obowiązkowa),
– opłata skarbowa od pełnomocnictwa (17 zł),
– koszt opinii biegłego geodety (gdy koniecznym jest wydzielenie części nieruchomości, koszt takiej opinii wynosi zwykle od 1.500 zł do 10.000 zł)
– opłata od wniosku o wydanie odpisu prawomocnego wyroku – 20 zł.
Sprawy o ustanowienie drogi koniecznej
Do kosztów postępowania w sprawach o ustanowienie drogi koniecznej należą:
– opłata sądowa od wniosku – 200 zł,
– wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego – jeżeli strona będzie przez niego reprezentowana (wynagrodzenie pełnomocnika profesjonalnego wynosi przeważnie od 3.000 zł do 10.000 zł, przy czym reprezentacja przez profesjonalnego pełnomocnika nie jest obowiązkowa),
– koszt opinii biegłego geodety (zwykle od 2.000 zł do 10.000 zł),
– koszt opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości (zwykle od 2.000 zł do 10.000 zł),
– opłata od wniosku o wydanie odpisu prawomocnego wyroku – 20 zł.
Sprawy o zniesienie współwłasności
Do kosztów postępowania w sprawach o zniesienie współwłasności należą:
– opłata sądowa od wniosku: jeżeli wniosek nie zawiera zgodnego projektu zniesienia współwłasności – 1.000 zł, natomiast jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt zniesienia współwłasności – 300 zł,
– wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego – jeżeli strona będzie przez niego reprezentowana (wynagrodzenie pełnomocnika profesjonalnego wynosi przeważnie od 3.000 zł do 10.000 zł, przy czym reprezentacja przez profesjonalnego pełnomocnika nie jest obowiązkowa),
– koszt opinii biegłego geodety (zwykle od 2.000 zł do 10.000 zł),
– koszt opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości (zwykle od 2.000 zł do 10.000 zł),
– koszt opinii biegłego z zakresu budownictwa (zwykle od 2.000 zł do 5.000 zł),
– opłata od wniosku o wydanie odpisu prawomocnego wyroku – 20 zł.
Sprawy o podział majątku wspólnego
Do kosztów postępowania w sprawach o podział majątku wspólnego (po ustaniu małżeństwa bądź po ustanowieniu rozdzielności majątkowej) należą:
– opłata sądowa od wniosku: jeżeli wniosek nie zawiera zgodnego projektu zniesienia współwłasności – 1.000 zł, natomiast jeżeli wniosek zawiera zgodny projekt zniesienia współwłasności – 300 zł,
– wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego – jeżeli strona będzie przez niego reprezentowana (wynagrodzenie pełnomocnika profesjonalnego wynosi przeważnie od 5.000 zł do kilkunastu tysięcy złotych, przy czym reprezentacja przez profesjonalnego pełnomocnika nie jest obowiązkowa),
– koszt opinii biegłego geodety (zwykle od 2.000 zł do 10.000 zł),
– koszt opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości (zwykle od 2.000 zł do 10.000 zł),
– koszt opinii biegłego z zakresu budownictwa (zwykle od 2.000 zł do 5.000 zł),
– opłata od wniosku o wydanie odpisu prawomocnego wyroku – 20 zł.
Wszystkich zainteresowanych współpracą z naszymi doświadczonymi adwokatami z Wielunia zachęcamy do kontaktu. Oferujemy kompleksową pomoc prawną w sprawach z zakresu prawa cywilnego.