Ustawa o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym została uchwalona w dniu 17 grudnia 2009 r. i weszła w życie 19 lipca 2010 r. Głównym założeniem wprowadzenia tego postępowania do polskiego systemu prawnego było rozszerzenie dostępu do sądu (szczególnie w sprawach o niskiej wartości przedmiotu sporu), a ponadto ekonomika procesowa oraz możliwość ograniczenia powództwa w sprawach o roszczenia pieniężne do żądania
ustalenia odpowiedzialności pozwanego za określone zdarzenie lub zdarzenia (art. 2 ust. 3).
Początkowo art. 1 ust. 2 ww. ustawy nie przewidywał możliwości dochodzenia roszczeń pracowniczych w postępowaniu grupowym. Zmiana w tym zakresie nastąpiła w dniu 01.06.2017 r., kiedy poszerzono katalog spraw rozpoznawanych w tym postępowaniu m.in. o sprawy dotyczące roszczeń z tytułu odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania umownego. Niewątpliwie zatem sprawy o roszczenia ze stosunku
pracy, nawiązanego na podstawie umowy o pracę i spółdzielczej umowy o pracę, podlegają rozpoznaniu w postępowaniu grupowym.
Kto jest uprawniony do wniesienia pozwu w postępowaniu grupowym?
Postępowanie grupowe to sądowe postępowanie cywilne w sprawach, w których są dochodzone roszczenia jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, oparte na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej.
Powództwo w postępowaniu grupowym wytacza reprezentant grupy, którym może być osoba będąca członkiem grupy, powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów w zakresie przysługujących im uprawnień albo Rzecznik Finansowy (w zakresie roszczeń wskazanych w ustawie).
Reprezentant grupy prowadzi postępowanie w imieniu własnym, na rzecz wszystkich członków grupy.
Co istotne – w postępowaniu grupowym obowiązuje zastępstwo powoda przez adwokata lub radcę prawnego, chyba że powód jest adwokatem lub radcą prawnym. (Obowiązkowe zastępstwo nie dotyczy spraw, w których powództwo wytacza Rzecznik Finansowy).
Co powinien zawierać pozew w postępowaniu grupowym?
Pozew powinien odpowiadać warunkom przewidzianym w Kodeksie postępowania cywilnego, a ponadto zawierać:
1) wniosek o rozpoznanie sprawy w postępowaniu grupowym;
2) wskazanie, że pozew dotyczy roszczeń jednego rodzaju, co najmniej 10 osób, opartych na tej samej lub takiej samej podstawie faktycznej, a w przypadku roszczeń pieniężnych także dokonanie ujednolicenia wysokości roszczeń członków grupy lub podgrupy (ujednolicenie oznacza, że wysokość roszczenia każdego członka grupy jest określona w tej samej wysokości albo dochodzone są roszczenia o jednakowej wysokości co najmniej dwóch członków w ramach podgrupy (lub podgrup);
3) w przypadku roszczeń pieniężnych określenie wysokości roszczenia każdego z członków grupy lub podgrup;
4) oświadczenie powoda o tym, że działa on w charakterze reprezentanta grupy.
Żądanie pozwu w sprawach o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy powinno obejmować ponadto wskazanie roszczeń pieniężnych, których dochodzeniu służyć ma żądany wyrok ustalający odpowiedzialność, przy czym nie jest konieczne wskazywanie wysokości tych roszczeń. Do pozwu należy dołączyć oświadczenia członków grupy o przystąpieniu do grupy i wyrażeniu zgody co do osoby reprezentanta grupy oraz umowę reprezentanta grupy z pełnomocnikiem, określającą sposób wynagrodzenia pełnomocnika.
Ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego
Po wysłuchaniu stron sąd rozstrzyga o dopuszczalności postępowania grupowego. Sąd odrzuca pozew, jeżeli sprawa nie podlega rozpoznaniu w postępowaniu grupowym (Na postanowienie sądu w przedmiocie rozpoznania sprawy w postępowaniu grupowym przysługuje zażalenie.
W przeciwnym przypadku sąd wydaje postanowienie o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym (art. 10 ust. 1). Po uprawomocnieniu się postanowienia o rozpoznaniu sprawy w postępowaniu grupowym sąd zarządzi ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego.
Ogłoszenie o wszczęciu postępowania grupowego powinno zawierać:
1) wymienienie sądu, przed którym toczy się postępowanie grupowe;
2) oznaczenie stron postępowania oraz oznaczenie przedmiotu sprawy;
3) informacje o możliwości przystąpienia do grupy przez osoby, których roszczenia mogą być objęte powództwem grupowym poprzez złożenie reprezentantowi grupy, w oznaczonym terminie, nie krótszym niż jeden, a nie dłuższym niż trzy miesiące od daty ogłoszenia, pisemnego oświadczenia o przystąpieniu do grupy;
4) zasady wynagrodzenia pełnomocnika;
5) wzmiankę o wiążącym skutku wyroku wobec członków grupy.
Publikacja ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego następuje w sposób najbardziej odpowiedni dla danej sprawy, tak aby umożliwiało ono poinformowanie o postępowaniu wszystkich potencjalnie zainteresowanych przystąpieniem do grupy, w szczególności ogłoszenie może zostać zamieszczone na stronach Biuletynu Informacji Publicznej właściwego sądu, na stronach internetowych stron lub ich pełnomocników lub w prasie o zasięgu ogólnokrajowym albo lokalnym.
Zarządzenie ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego można zaniechać wtedy, gdy z okoliczności sprawy wynika, że wszyscy członkowie grupy złożyli oświadczenia o przystąpienie do grupy. Przystąpienie do grupy po upływie terminu wyznaczonego przez sąd jest niedopuszczalne.
Wszystkich zainteresowanych współpracą z naszymi doświadczonymi adwokatami z Wielunia zachęcamy do kontaktu. Oferujemy kompleksową pomoc prawną w sprawach z zakresu prawa cywilnego.